Onderzoek in de kunst
Wat is onderzoek in de kunst? Waarin onderscheidt het zich van wetenschappelijk onderzoek? Welke methoden zijn kenmerkend voor onderzoek in de kunst? Hoe dient het te worden getoetst, en hoe onderwezen? Hoe verhoudt het alledaagse artistieke experiment zich tot de onderzoeksambities van onderwijsinstellingen?
Tussen de schilder die uitprobeert om zelf tempera te maken met eieren van de boer, en de promovenda die de laatste hand aan haar notenapparaat legt, strekt zich het brede veld van het onderzoek in de kunsten uit – ook wel aangeduid als artistic research. Aan dit onderwerp zijn de laatste jaren, niet alleen in Nederland en België maar ook ver daarbuiten, talloze publicaties, seminars, symposia en studies gewijd. De impuls hiervoor komt grotendeels voort uit institutionele veranderingen en ambities in het kunstonderwijs. Hbo-instellingen, en dus ook kunstacademies, worden geacht hun focus op onderwijs te verbreden door aan onderzoek te gaan doen.
Aan de breedte van het verschijnsel onderzoek, maar ook aan de enorme kloof tussen het alledaagse artistieke experiment van de kunstenaar in zijn atelier en de institutionele ambities van de onderwijsinstellingen valt wellicht te wijten dat de tekstproductie over onderzoek in de kunsten enorm divers en onoverzichtelijk is. Ten aanzien van de methoden, de criteria en de toetsing van artistiek onderzoek lijkt bovendien geen enkele consensus te bestaan.
Met deze lijst wordt getracht enige helderheid in de kwestie te brengen door een vijftal teksten bijeen te brengen die ieder afzonderlijk een waardevol en complementair perspectief scheppen. Ook de stem van de kunstenaar wordt daarbij gehoord.
Deze lijst bouwt voort op een themanummer van het Vlaamse kunsttijdschrift De Witte Raaf uit 2006, dat werd samengesteld door Dirk Pültau en Camiel van Winkel.
